Uyku apnesi nasıl teşhis edilir?

Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durması ve başlamasıyla karakterize ciddi bir uyku bozukluğudur. Doğru teşhis, etkili tedavi ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi için kritik öneme sahiptir. İşte uyku apnesinin nasıl teşhis edildiğine dair detaylı bir açıklama:

Teşhis süreci genellikle bir doktor muayenesiyle başlar. Doktorunuz şu konuları sorabilir:

• Yüksek sesle horlama
• Uyku sırasında nefes nefese kalma veya boğulma hissi
• Gündüz aşırı uyku hali
• Sabah baş ağrıları
• Konsantrasyon güçlüğü
• Sinirlilik veya ruh hali değişiklikleri

Ayrıca doktorunuz tıbbi geçmişinizi, ailede uyku apnesi öyküsünü ve risk faktörlerini (obezite, boyun çevresi genişliği, hipertansiyon gibi) de değerlendirecektir.

Doktorunuz uyku apnesi riskinizi değerlendirmek için standartlaştırılmış anketler kullanabilir:

• Epworth Uykululuk Ölçeği: Gündüz uykululuk düzeyinizi ölçer
• STOP-BANG Anketi: Risk faktörlerini değerlendiren 8 soruluk bir anket
• Berlin Anketi: Horlama, yorgunluk ve obeziteye odaklanır

Uyku apnesinin kesin teşhisi genellikle bir uyku çalışması gerektirir. İki ana tip vardır:

• Laboratuvar Temelli Gece Polisomnografisi: Bu test için bir uyku merkezinde bir gece geçirirsiniz. Bu sırada
• Beyin dalgaları
• Göz hareketleri
• Kalp atış hızı
• Solunum deseni
• Kan oksijen seviyeleri
• Horlama ve vücut pozisyonu kaydedilir
• Evde Uyku Apnesi Testi: Bazı durumlarda, doktorunuz evde kullanabileceğiniz basitleştirilmiş bir test önerebilir. Bu test genellikle
• Solunum deseni
• Kan oksijen seviyeleri
• Kalp atış hızını ölçer

Uyku çalışması sonuçlarına göre doktorunuz AHI (Apne-hipopne indeksi) değerini hesaplar:

• Hafif uyku apnesi: AHI 5-15
• Orta uyku apnesi: AHI 15-30
• Şiddetli uyku apnesi: AHI >30

AHI, uyku saati başına düşen solunum kesintisi sayısını ifade eder.

Bazı durumlarda ek testler gerekebilir:

• KBB muayenesi: Üst solunum yolu tıkanıklıklarını değerlendirmek için
• Tiroid fonksiyon testleri
• Ek kardiyak değerlendirmeler

Teşhis konulduktan sonra, doktorunuz şiddetine göre uygun bir tedavi planı oluşturacaktır:

• Yaşam tarzı değişiklikleri
• CPAP tedavisi
• Ağız içi apareyler
• Cerrahi seçenekler

Uyku apnesi belirtileri gösteriyorsanız, mutlaka bir sağlık uzmanına başvurun. Tedavi edilmeyen uyku apnesi ciddi sağlık sorunlarına (kalp hastalığı, inme, diyabet) yol açabilir. Doğru teşhis, etkili tedavinin ve yaşam kalitesinde önemli iyileşmenin ilk adımıdır.